به همت دفتر امور فناوری و طرح های کاربردی (ارتباط با صنعت) دانشگاه شیراز، سومین وبینار از سلسله وبینارهای مشترک دانشگاه شیراز، جامعه و صنعت با مشارکت قطب علمی تربیت شهروندی دانشگاه شیراز و  پارک سلامت روان حاجات در روز دوشنبه 22 دی ماه برگزار شد.

این وبینار با دو موضوع اصلی "تربیت شهروندی و شهروند جهانی" و "سبک زندگی سالم" با سخنرانی دکتر محبوبه البرزی، دکتر فریبا خوشبخت و دکتر سعید حسام‌پور اعضای قطب علمی تربیت شهروندی دانشگاه شیراز و دکتر سید علی محمد موسوی، دکتر حسن رهگذر و دکتر ژاله رفاهی از پارک سلامت روان  به صورت مجازی اجرا شد.

دکتر محبوبه البرزی عضو هیأت علمی دانشکده علوم و تربیتی دانشگاه شیراز و مدیر قطب علمی تربیت شهروندی ابتدا به  معرفی فعالیت های پژوهشی و آموزشی  قطب علمی تربیت شهروندی پرداخت و اظهار داشت: قطب علمی تربیت شهروندی دانشگاه شیراز با همکاری اعضای هیأت علمی دانشگاه های شیراز، مشهد و تهران فعالیت می کند و دومین قطب در زمینه علوم انسانی در دانشگاه شیراز است. درادامه دکتر البرزی اظهارداشت سواد رسانه ای و تربیت شهروندی در دوران معاصر سبک زندگی است که نیاز به آموزش و پرورش دارد، بعبارتی از ملزومات اصلی زندگی سالم در دوران معاصر داشتن فرهنگ شهروندی  وتربیت شهروندی نه تنها در منطقه و کشور بلکه بعنوان شهروند جهانی است. ایشان توضیح داد: در عصر دیجیتال، بحران کرونا ورود ما را به جامعه جهانی تسریع نمود  و همه زندگی از اقتصاد گرفته تا تعلیم و تربیت، سیاست، فرهنگ و اجتماع همگی تابع میزان سواد رسانه ای افراد جامعه شده اند. وا ین درحالی است که خانواده ها و افراد جامعه ایران از آموزش لازم در این خصوص بی بهره بودند و هر آنچه الان انجام می شود ناشی از تجربه زیسته یازده ماهی است که از بحران کرونا می گذرد.  دکتر البرزی افزود: چیزی که اهمیت دارد آماده سازی این سبک از زندگی برای تمام شهروندان به ویژه فرزندان برای رسیدن به سلامت روان است.

دیگر سخنران این وبینار دکتر فریبا خوشبخت عضو هیأت علمی دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شیراز و عضو قطب علمی تربیت شهروندی در خصوص موضوع سواد اخلاقی ضرورت تربیت شهروند بیان کرد: از مهمترین سوادهایی که یک انسان باید داشته باشد تا در مسیر انسانیت خودش حرکت کند سواد اخلاقی هست.  مفهوم تربیت شهروندی بیشتر برای کودکان به کار برده می شود و به معنای اینست که به کودکان یاد بدهیم که حقوق و مسئولیت هایشان را در جامعه درک کنند. توجه به این موضوع که هر کاری برای اینکه بهترین بازدهی را داشته باشد باید از مبنا شروع شود تأکید بر تربیت شهروندی از ابتدای کودکی است و افزود : معمولا در همه جای دنیا عرف است که تربیت شهروندی بیشتر بر روی کودکان متمرکز می شود تا بر روی بزرگسالان.  دکتر خوشبخت تصریح کرد: تربیت شهروندی در سطوح ملی و جهانی وجود دارد. برای اینکه انسانیت یک فرد شکوفا شود حرف اول را اخلاقیات می زند و برای تعریف اخلاقیات تعریف واحدی وجود ندارد. در حقیقت اخلاق بحث مفاهیم زشتی و زیبایی است. بحث نیکی و بدی و درستی و نادرستی است. اخلاق بسیار مهم است و باید اهمیت داده شود. برای اینکه یک شهروند خوب داشته باشیم باید یک شهروند اخلاقی داشته باشیم و برای اینکه شهروند اخلاقی داشته باشیم باید سواد اخلاقی را آموزش بدهیم.

در ادامه دکتر سعید حسام پور عضو قطب علمی تربیت شهروندی و مدیر مرکز مطالعات ادبیات کودک دانشگاه شیراز از تلفیق ادبیات و تربیت شهروندی سخن گفت و اظهار داشت: ادبیات شهروندی از دیرباز و در گذشته سرزمین ما و در فرهنگ ما به طور کلی در آثار قدیمی به صورت ادبیات تعلیمی و شعر بروز داشته مثل آثار بوستان و گلستان سعدی. دیگر آثار بزرگان ادب و فرهنگ این سرزمین نیز گواه این مطلب هست و متوجه می شویم که ادبیات نقش بسیار پر رنگی در تربیت مردمان ما داشته است، نه تنها در ایران بلکه در بسیاری از کشورها این رسالت را بر عهده داشته است.

وی با اشاره به اینکه در گذشته تأکید و رسالت ادبیات، آموزش و یادگیری و یا لذت بردن و یادگیری بوده، توضیح داد: در زمان معاصر با توسعه دانش های دیگر، نقش لذت بردن از ادبیات تحت عنوان هنر بسیار پررنگ شده و در زیرساخت این لذت بردن می توان یادگیری به شیوه های مختلف را نیز دید که از گذشته های دور توانسته به شکل های مختلف در تربیت یک انسان و تربیت شهروندی یک انسان مؤثر باشد. اگر به زیرساخت منابع ادبی نگاه کنیم وقتی یک انسان در جلوی جمع ظاهر میشده تا روایت گویی کند، به عبارتی یک جور اعتماد به نفس بیشتر، توانایی مسئولیت پذیری، ارتباط با دیگران، توانایی سخن گفتن در جمع و توانایی نه گفتن به روایت گو می داده که بخشی از همان تربیت شهروندی بوده است. در واقع بسیاری از مواردی که انتظار داریم یک شهروند در رفتار و کنش روزمره خود با محیط، با انسان های دیگه و با خودش داشته باشد به شکل های مختلف در زیرساخت داستان ها و روایت ها می توانیم ببینیم یعنی بخشی ازین مؤلفه ها در قصه گویی اتفاق می افتاد و بخشی هم در نتیجه شنیدن اتفاق می افتاد. مخاطبان این داستان ها افراد در سنین مختلف بودند . بنابراین حتی با شنیدن، دل سپردن و و دیدن مواردی که تحت عنوان اثر هنری روبرو می شوند این مؤلفه ها را درک می کردند و در عمق وجودشان به خاطر می سپردند.

سخنران چهارم وبینار دکتر سید علی محمد موسوی مشاور ارشد پارک سلامت روان حاجات ضمن معرفی پارک سلامت روان، گفت: پارک سلامت در پایان سال 1395 تحت عنوان یک سازمان مردم نهاد با مأموریت عام المنفعه در حوزه کنترل و کاهش آسیب های اجتماعی از منظر جامعه محوری و آموزش توسعه انسانی توسط بخش مردمی و خیریه آغاز به کار کرد. فضاهای بسیار مدرن و محیطی که برای حفظ کرامات انسانهایی که آسیب دیده اند فراهم شده است. این مرکز در حوزه های اعتیاد، سالمندی روزانه، واحد شبه خانواده، توانمندسازی کودکان بدسرپرست و بی سرپرست، نوجوانان و جوانان، معلولان ذهنی بزرگسالان، مرکز مثبت زندگی، پارک موزه مشاهیر روانشناسی و مرکز علمی و کاربردی در راستای تربیت نیروهای کارشناس در مباحث عملیاتی خطوط رفاهی و اجتماعی فعالیت دارد. دکتر موسوی در ادامه به تشریح مفهوم و معنای سبک زندگی پرداخت و اشاره کرد:  سبک زندگی سالم با عنوان انجام کار به صورت متمایز معنا شده است. ترکیبی از الگوهای رفتاری و عادات رفتاری افراد حکایت از سبک زندگی دارد. سبک زندگی بهداشت، خواب، روابط فردی، طرز تفکر ، عواطف ، نحوه صحبت کردن، لباس پوشیدن، اوقات فراغت و حتی انتخاب مقصد برای گذران تعطیلات، ... را می تواند پوشش دهد. از نظر اجتماعی یک کل به هم پیوسته هست که افراد یک جامعه مطابق با انگیزه های درونی و سلایق خود به واسطه تلاشی که انجام می دهند بدنبال این هستند که تعادلی بین شخصیت ذهنی و زیست محیط عینی برقرار کنند. وی افزود: هر فرد ساختاری اجتماعی دارد و این ساختار تولید منش و سبک خاصی را برای افراد دارد که نتیجه آن نظامی برای عملکرد افراد و نظامی برای شناخت و سبک زندگی است و تعادل بین این دو همان سبک زندگی را معنا می دهد. ایشان در ادامه مطالبی را در خصوص ابعاد و نقش سبک زندگی در سلامت، وضعیت آن در کشور و سبک زندگی از نظر دین مبین اسلام عنوان کرد.

در ادامه دکتر حسن رهگذر عضو هیأت اندیشه ورز پارک سلامت نیز در مورد روابط بین فردی در تربیت شهروندی مواردی را بیان کرد و گفت: روزانه تعارضات بسیاری در روابط افراد وجود دارد از جمله مشکلات خانوادگی، روابط زناشویی، روابط اجتماعی و ... و برای اینکه بتوانیم این روند را بهبود ببخشیم نیاز است تا به ارتباط سازنده توجه بیشتری نماییم. ایشان در مورد موضوعاتی چون علل جذاب بودن یک فرد ، علت تعیین رفتار دیگران ، اختلال شخصیت و ... نیز مطالبی را توضیحاتی را ارائه نمود و در پایان وبینار دکتر ژاله رفاهی نیز به موضوع جایگاه و سبک زندگی سالمند در جامعه پرداخت.